Черкесск щекIуэкIащ гъэ къэс къызэрагъэпэщ къэзакъ зэгухьэныгъэм и Баталпашинскэ къудамэм и атаман Дедукэ Валерий и отчет зэхуэсыр. Зэхуэсым и лэжьыгъэм хэтащ ККВ-м и атаманым и япэ къуэдзэ Мясников Виталий, КъШР-м и унафэщIхэм ирагъэцIыхуащ КъШР-м и Iэтащхьэм и администрацэмрэ Правительствэмрэ я унафэщIым и япэ къуэдзэ Пивоваровэ Надеждэ. БКО-м и атаманым и отчетыр къапщытащ МЧС-м и лIыкIуэхэми, республикэм и дзэ комиссариатым, районым и атаманхэмрэ къэзакъхэмрэ, жылагъуэ згухьэныгъэхэм я лIыкIуэхэм, чристэн, муслъымэн дин IуэхущIапIэхэм щыщхэм, хъыбарегъащIэ IэнатIэхэм я унафэщIхэмрэ журналистхэмрэ.
Пивоваровэ Надеждэ и псалъэм къыхигъэщащ КъШР-м и Баталпашинскэ къэзакъхэм зэрадэIэпыкъур, къапэщылъ ЩIалэгъуалэ къэзакъ зэхуэсым. Атаманым илъэсым кърикIуа и отчетыр иригъэжьащ къудамэм щыщхэм я бжыгъэмкIэ. Ар цIыху 1247-рэ мэхъу. Валерэ жиIащ я къалэн нэхъыщхьэр – дзэ Iуэху хэхар ехъулIэныгъэ иIэу ирахьэкIыныр къызэрынэжыр.
«Дзэ Iуэху хэхар зэрырагъажьэрэ баталпашинец къэзакъи 178-рэ «Кубань» гупым, нэгъуэщIхэм хыхьэу фронтым кIуащ... Ди жагъуэ зэрыхъунщи, блэкIа илъэсым Баталпашинскэ къудамэм хэщIыныгъэхэр иIащ. ХэкIуэдахэм я благъэхэмрэ Iыхьлыхэмрэ дахуогузавэ». Зы дакъикъэкIэ щыгъуа нэужь, отчетым щыпищэм, Валерэ къудамэм зэфIигъэкIахэм къытеувыIащ. Илъэсым къриубыдэу фронтым сом мини 100 хуагъэхьащ, гуманитар дэIэпыкъуныгъэхэр щIыгъуу къэзакъхэм дзэ Iуэху хэхам и зауэлIхэм хуагъэшащ, Луганскэ, Донецкэ республикэхэм, Курскэ, Белгородскэ областхэм щыщхэм. Къэзакъ бзылъхугъэхэм, лэжьакIуэхэм волонтёр гупхэм хыхьэу зэфIагъэкIахэри къыхагъэщащ. Абыхэм блиндаж шэху уэздыгъэхэр ягъэхьэзыр, хъархэр зэIуащэ, зауэлIхэм папщIэ тхьэвхэкIхэр ягъэхьэзыр. Баталпашинскэ къудамэр мы гъэм хэтащ дзэ-губгъуэ зэхуэс 34-нэ гупым ирагъэкIуэкIам. Урысеидзэм къулыкъу щащIэну кIуащ баталпашинскэ къэзакъ 22-рэ.
Мы зэманым Баталпашинскэ къудамэм курыт еджапIи 10 щыIэщ. Абы сабий 205-рэ щоджэ. Отчет лъэхъэнэм къриубыдэу гулъытэ хэха хуащIащ спорт зэхыхьэхэм – Баталпашинскэ къудамэм и атаманым и кубокыр къэхьыным, фоч гъэуэнымкIэ, сэ дзынымкIэ, автомат зэпкърылъхьэнымкIэ.
Сабийхэм я зыгъэпсэхугъуэм и гугъу пщIымэ, Красногорскэ къуажэм и къэзакъ зэгухьэныгъэм и нэхъыжьхэм я зэгухьэныгъэм и унафэщI Никулин Алексей сабийхэм къахузэригъэпэщащ шы къэжыхьынымкIэ дерсхэр. Гъэмахуэ лагерыр къызэзыгъэпэщар Зеленчукскэ станицэм и къэзакъ зэгухьэныгъэм и атаманырщ. Медведевэ Ларисэ Медногорскэ къуажэм и – «Любо!» къэзакъ клубым и унафэщIщ. Абы къэзакъхэмрэ я щIэблэмрэ папщIэ гъэмахуэ зыгъэпсэхугъуэхэм зэхыхьэхэр иригъэкIуэкIащ. Урупскэ РКО-м и атаман Кондратов Алексей зэIущIэхэмрэ лекцэхэмрэ щригъэкIуэкIащ «Радуга» гъэмахуэ лагерым. Ар гъэмахуэ зэхыхьэхэм ящыщ зыщ, къэзакъхэм сабийхэм хузэхашахэм щыщу.
Илъэсым къриубыдэу БКО-м и къэзакъхэр хэтащ IутIыж махуэшхуэхэр Къэрэшей-Шэрджэсым и члисэхэм щыщагъэлъапIэм. Члисэхэм тхьэрыIуэхэр щащIэ. Покров, Хъуромэ, IутIыж, умэхъын щащI махуэхэм щыплъыращ. Славян тхыбзэмрэ щэнхабзэмрэ я махуэм къэзакъхэр хэтащ апостол пэлъытэ Кириллрэ Мефодийрэ я фэеплъ Черкесск щыIэм деж щрагъэкIуэкIа зэгъусэ тхьэлъэIум. Атаманым Пятигорск епархием и щоджэнхэм фIыщIэ яхуищIащ къэзакъхэм я гъащIэм жыджэру зэрыхэтым папщIэ. Мы гъэм и къэхъугъэхэм ящыщ зыи игу къигъэкIжащ – урысейпсо къэзакъ зэгухьэныгъэм и атаман Кузнецов Виталий Пятигорск, Черкесск щIыналъэхэм я архиепископ Феофилакт Пятигорск зэрыщыIущIар. Ахэр тепсэлъыхьащ къэзакъхэм я нэIэ зэратетым. Атаманым Щихънагъым жриIащ къэзакъхэм хуит къащIыжа щIыпIэхэм члисэхэр зэрыщаухуэр, екIуэлIапIэм кIуэхэм дэIэпыкъуныгъэхэр зэгъусэу зэрызэхуахьэсыр.
Зэхыхьэр щызэхуащIыжым, Валерэ къыхигъэщащ къэзакъ зэгухьэныгъэхэм я атаманхэм я дэIэпыкъуныгъэкIэ я къалэнхэр къазэрехъулIар. «Аращ дяпэкIи иджырей зэманым хэзагъэ, щIэныгъэ зыбгъэдэлъ, цIыху пэжу щыт атаманхэр щIэдгъэхьэзырынур. Ахэр щапхъэу щытын хуейщ, зыхэтхэм я дежкIэ. Апхуэдэ бгъэдыхьэкIэм и фIыгъэкIэ къэзакъ зэгухьэныгъэхэм я лэжьыгъэр зэтраублэфынущ унафэщIхэми ядэлажьэу, къэзакъхэм заужьын папщIэ».
ЗэфIагъэкIахэр щызэхалъхьэж зэхуэсым хыхьэу БКО-м и атаман Дедукэ Валерэ и лэжьыгъэр къехъулIауэ къалъытащ.